کاهش نرخ بهره فدرال رزرو؛ واکنش‌های متفاوت بازارهای جهانی

بازارهای آسیایی امروز واکنش متفاوتی نشان دادند؛ زیرا پس از کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، بورس آمریکا دوباره به رکوردهای تاریخی نزدیک شد. کاهش نرخ بهره آمریکا از قبل پیش‌بینی می‌شد، اما سخنان جروم پاول درباره احتمال کاهش‌های بیشتر در سال ۲۰۲۶ باعث شد نگاه‌ها دوباره به سیاست‌های پولی معطوف شود. بااین‌حال، تعدادی از شرکت‌های فناوری آسیایی تحت فشار قرار گرفتند؛ به‌ویژه پس از انتشار گزارش ضعیف اوراکل که نگرانی‌ها درباره هزینه‌های سنگین بخش هوش مصنوعی را افزایش داد. شاخص نیکی ژاپن ۱ درصد افت کرد و سقوط ۶.۸ درصدی سهام سافت‌بنک بیشترین فشار را وارد کرد. هم‌زمان، انتظار برای افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی ژاپن نیز بر فضای بازار سایه انداخته است. در برابر، هنگ‌کنگ با رشد خفیف همراه شد، زیرا مقام پولی این شهر نرخ‌های وام‌دهی را همسو با فدرال رزرو کاهش داد. شانگهای اما نیم درصد عقب نشست و فضای احتیاطی در آستانه انتشار آمار اعتبارات چین ادامه یافت. در استرالیا شاخص ASX پس از سه روز افت، کمی رشد کرد و سهام معدنی‌ها و طلا حمایت‌کننده بازار بودند. نرخ بیکاری این کشور در ۴.۳ درصد ثابت ماند و اعتماد سرمایه‌گذاران را تقویت کرد. سایر بازارهای منطقه از جمله کره جنوبی، تایوان و هند نیز نوسان‌های محدود و اکثراً منفی را تجربه کردند. در وال‌استریت، شاخص‌های اصلی از جمله S&P 500 و داوجونز رشد کردند و دوباره به اوج‌های تاریخی نزدیک شدند. بازارها از این موضوع استقبال کردند که پاول تأکید کمتری بر محدود کردن کاهش نرخ‌ها داشت و گفت نرخ‌های بهره اکنون در سطحی قرار دارند که نه باعث تقویت تورم می‌شوند و نه رشد اشتغال را مختل می‌کنند. قیمت نفت تغییر اندکی داشت و دلار نیز مقابل ین و یورو اندکی تضعیف شد.

جهش تعرفه‌ها در مکزیک؛ بازطراحی تجارت در آمریکای شمالی

سنای مکزیک مجموعه‌ای از تعرفه‌های جدید و سنگین بر واردات چین و چند کشور آسیایی تصویب کرده است؛ اقدامی که می‌تواند نقشه تجارت در آمریکای شمالی را تغییر دهد. این تعرفه‌ها بین ۵ تا ۵۰ درصد تعیین شده و شامل کشورهایی می‌شود که با مکزیک توافق تجاری ندارند؛ از جمله چین، هند، کره جنوبی، تایلند و اندونزی. در این میان، واردات خودروهای سبک بیشترین ضربه را می‌خورند و نرخ تعرفه آن‌ها از ۲۰ درصد به ۵۰ درصد جهش می‌کند. در بخش‌های دیگر نیز افزایش‌های قابل توجه دیده می‌شود؛ پوشاک و منسوجات حدود ۳۵ درصد، فولاد و آلومینیوم بین ۳۵ تا ۵۰ درصد، و کالاهایی مانند کفش، پلاستیک و شیشه نیز با تعرفه ۳۵ درصدی مواجه می‌شوند. برای برخی قطعات و مواد اولیه، نرخ‌ها کمی تعدیل شده تا به کارخانه‌های مونتاژ مکزیک آسیب نرسد، اما بسیاری از لوازم خانگی نهایی همچنان در معرض تعرفه‌های بالا قرار دارند. تحلیلگران این اقدام را بخشی از تلاش مکزیک برای نزدیک شدن به دولت ترامپ و کسب یک توافق تجاری جدید می‌دانند. از نگاه آمریکا، این تعرفه‌ها عملاً می‌تواند تولید و مونتاژ کالاها را از چین به مکزیک منتقل کند؛ موضوعی که با استراتژی «قلعه آمریکای شمالی» دولت ترامپ هم‌خوانی دارد. نکته جالب این است که کره جنوبی – یکی از متحدان مهم آمریکا – نیز در این فهرست قرار دارد. این رویکرد ممکن است واکنش تند چین را علیه مکزیک به دنبال داشته باشد و درعین‌حال کانادا را نیز در موقعیت دشواری قرار دهد؛ مگر آن‌که بتواند امتیازات تعرفه‌ای ویژه‌ای از آمریکا بگیرد. در مجموع، این تصمیم مکزیک می‌تواند آغازگر مرحله جدیدی از رقابت‌های تجاری در نیمکره غربی باشد.

رشد درآمد تعرفه‌ای؛ کاهش چشمگیر کسری بودجه آمریکا

وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد که کسری بودجه این کشور در ماه نوامبر به ۱۷۳ میلیارد دلار رسیده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته بیش از نصف شده است. کاهش شدید این کسری تا حد زیادی نتیجه افزایش درآمدهای دولت، به‌ویژه از محل تعرفه‌های وارداتی است. دولت آمریکا در ماه نوامبر ۳۳۶ میلیارد دلار درآمد کسب کرده که بالاترین رقم ثبت‌شده برای این ماه محسوب می‌شود و نشان می‌دهد فشار تعرفه‌ای دولت ترامپ درآمد قابل‌توجهی برای خزانه به همراه داشته است. در مقابل، هزینه‌های دولت نیز نسبت به سال گذشته کاهش یافته و به ۵۰۹ میلیارد دلار رسیده است. خزانه‌داری توضیح داده که بخشی از این کاهش به دلیل تأخیر در برخی پرداخت‌ها پس از پایان تعطیلی ۴۳ روزه دولت است؛ موضوعی که موقتاً مخارج ثبت‌شده را کمتر نشان می‌دهد. در دو ماه نخست سال مالی ۲۰۲۶، مجموع کسری به ۴۵۸ میلیارد دلار رسیده که نسبت به ۶۲۴ میلیارد دلار در دوره مشابه سال قبل، کاهش محسوسی دارد. درآمدهای گمرکی همچنان یکی از مهم‌ترین منابع تقویت‌کننده تراز بودجه است. تنها در ماه نوامبر، بیش از ۳۰ میلیارد دلار از محل تعرفه‌ها جمع‌آوری شده و طی دو ماه نخست سال مالی، این درآمد به ۶۲ میلیارد دلار رسیده است. دولت ترامپ طی سال‌های اخیر با اعمال تعرفه‌های گسترده بر کالاهای وارداتی از کشورهای مختلف، این جریان درآمدی را تقویت کرده؛ هرچند برخی توافق‌های تجاری نیز باعث کاهش برخی تعرفه‌ها شده است. بااین‌حال، گزارش جدید دفتر بودجه کنگره نشان می‌دهد که تأثیر بلندمدت تعرفه‌ها بر کاهش کسری بودجه کمتر از برآوردهای قبلی خواهد بود. این نهاد تخمین زده که تعرفه‌ها طی دهه آینده حدود ۳ تریلیون دلار از کسری بودجه بکاهند؛ رقمی که پیش‌تر ۴ تریلیون دلار پیش‌بینی شده بود. این کاهش پیش‌بینی، نشان می‌دهد که اگرچه تعرفه‌ها در کوتاه‌مدت درآمد دولت را بالا برده‌اند، اما به‌تنهایی قادر نیستند مشکل مزمن کسری بودجه آمریکا را حل کنند.

افت دلار استرالیا؛ فشار داده‌های اشتغال ضعیف

دلار استرالیا امروز در بازار آسیا عقب نشست و بخش زیادی از رشد روز گذشته را از دست داد. پس از واکنش اولیه بازارها به تصمیم فدرال رزرو، تلاش معامله‌گران آسیایی برای ادامه روند صعودی دوام نداشت و خیلی زود با توقف جریان خرید و جمع‌آوری سود روبه‌رو شد. افت سهام شرکت اوراکل نیز فضای احتیاطی بازار را تقویت کرد. فشار اصلی بر دلار استرالیا از گزارش ضعیف اشتغال ناشی شد؛ جایی که اقتصاد این کشور ۲۱.۳ هزار شغل از دست داد درحالی‌که انتظار می‌رفت بیش از ۲۰ هزار شغل ایجاد شود. این داده ناامیدکننده بار دیگر نگرانی‌ها درباره کندی اقتصاد داخلی استرالیا را افزایش داد. هم‌زمان، عملکرد ضعیف بازار سهام چین – شریک تجاری کلیدی کانبرا – نیز بر احساسات بازار تأثیر منفی گذاشت. بااین‌حال، یک نکته مثبت برای دلار استرالیا وجود دارد: فدرال رزرو پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۲۶ را از ۱.۸٪ به ۲.۳٪ افزایش داده است؛ موضوعی که می‌تواند نشانه‌ای از بهبود تقاضای جهانی باشد و در نهایت به نفع صادرات کالاهای استرالیایی تمام شود. در مجموع، تحلیلگران معتقدند برای تغییر جدی در روند بازار، تنها سیاست‌های فدرال رزرو کافی نیست و احتمالاً باید منتظر رویدادهای مهم‌تر یا داده‌های قوی‌تری باشیم؛ رویدادهایی که شاید در سال ۲۰۲۶ رخ دهند.